تکمیل مقاله هفته قبل
تفاوتهای وحی و تجربه دینی :
هفته قبل ارائه شد.
نقد تفاوتهای وحی و تجربه دینی:
1. نقد کلی
برای نشان دادن تغایر میان وحی و تجربه دینی باید نشان دهیم که وحی متباین با تجربه دینی است در حالی برخی از ادله ، بیانگر اخص بودن وحی از تجربه دینی هستد مانند : دلایل 4 ، 5 ،7 ،8 ،9 ، 14
2.ص 33 ،همگانی نبودن وحی
بهتر است به جای اینکه با شواهد تاریخی تفاوت وحی به شخص پیامبر را با سایر تجارب دینی مطرح کنیم بگوییم اصلا به دلیل عقلی باید وحی به پیامبر از سایر تجارب دینی بالاتر ومتمایزتر باشد چرا که اگر وحی به پیامبر در سطح سایر تجارب دینی باشد وچنین امری برای دیگران هم میسر باشد دیگر فرمایشات وحیانی پیامبر تقدس نداشته ولوازمی مانند برنامه سعادت بخش ، حجت بر خلق ، واجب الاطاعه را نداشته و امتیازی برای پیامبر محسوب نشده وحتی فلسفه چنین وحیی زیر سؤال رفته وبالاتر فلسفه ارسال رسل مخدوش خواهد شد.
اگر قرار باشد متفاوت بودن و بی نظیر بودن وحی به پیامبر دلیل تفاوت جوهری آن با تجربه دینی باشد ممکن است یک نفر دیگری هم باشد یا پیدا شود که تجربه دینی بسیار عالی وبالاتر از همه تجارب دینی داشته باشد در این صورت باید ان را هم وحی بدانیم
3. ص 34 ، وحی مشروط به خداباوری
1. اگر تجربه دینی را نوعی ارتباط قلبی با خدا تعریف کنیم تجربه دینی هم مشروط به خدا باوری خواهد بود.
2.بالاخره تجربه دینی مشروط به عدم خداباوری نیست و وحی اخص از تجربه دینی است نه متباین.
4. ص 35 ، اطمینان بخشی وحی وتفصیلی بودن وحی ، ص36 غیر اختیاری بودن وحی ، ص 38 امی بودن دریافت کننده وحی
1.برخی از تجارب دینی هم اطمینان بخش بوده ،تفصیلی وغیر اختیاری هم هستند ودر عین حال دریافت کننده آن هم امی است . مانند تجربه دینی امثال کربلایی کاظم ساروقی . پس با این دلایل تباین وحی با تجربه دینی اثبات نمی شود.
ابهامات برجای مانده از بحث
1.ماهیت و تعریف وحی وتجربه دینی زیاد واضح نشده است وبه همین خاطر مرز میان وحی و تجربه دینی قابل تبیین نیست.
2. به نظر می رسد می شود تعریف وسیعتری از تجربه دینی ارائه داد و وحی را هم نوعی تجربه دینی خواند اما توجه داد که این قسم از تجربه دینی اوصاف منحصر به فردی دارد که در دیگر اقسام وافراد تجربه دینی یافت نمی شود وتذکر داد که نباید همه اقسام تجربه دینی را با یک چوب برانیم ونواقص وضعف برخی از اقسام را بر برخی دیگر از اقسام سرایت بدهیم.
3. ما از تجارب دینی انجام شده اطلاع چندانی نداریم و این، قضاوت ما در مورد ان را با مشکل مواجه می کند. چنانکه یک مورد تجربه دینی کربلایی کاظم ساروقی چندین تفاوت ذکر شده میان وحی وتجربه دینی را مورد تردید قرار داد.
4. مطالب دکتر سروش از اتقان و ارزش چندانی برخوردار نیست وبیشتر ترجمه افکار غربی است واحساس بنده این است که تکیه زیاد بر کلمات و عبارتهای ایشان ارزش ندارد وبه جای ان شبهات را با توجه به منابع غربی مورد بازکاوی قرار دهیم ویک قدم از امثال سروش جلوتر باشیم.
علی باقری
کلمات کلیدی :
نوشته شده توسط :
علی باقری::
نظرات دیگران [ نظر]
